Jan van ’t Wout nam twee jaar geleden afscheid als algemeen internist van het HMC Bronovo en stopte vorig jaar met zijn functie als staflid Infectieziekten van het LUMC. 2020 is zijn twaalfde en laatste jaar als lid-beroepsgenoot van het Regionaal Tuchtcollege Den Haag. In die twaalf jaar was hij bij zo’n 130 zaken betrokken, en op dit moment is hij actief voor de klachtencommissie van het HMC Bronovo.
U was jarenlang ook opleider binnen het HMC Bronovo, waar u aandacht besteedde aan het tuchtcollege. Hoe deed u dat?
‘Ik kwam in mijn werk voor het Regionaal Tuchtcollege zaken tegen waarvan ik dacht: die zouden bij ons ook kunnen gebeuren. Die bracht ik dan anoniem in bij collega’s en vooral bij artsen in opleiding tot specialist (AIOS), zodat we daar ons voordeel mee zouden kunnen doen. Later stelde ik in dat bij de poliklinische stage de AIOS een keer met me meeging om een internistische tuchtzaak mee te maken. Daarnaast worden ook de klachten die bij ons binnenkomen, zowel bij de klachtencommissies van de ziekenhuizen als de klachten die het tuchtcollege bereiken, ingebracht als lesmateriaal. Ook daar kunnen we natuurlijk veel van leren.’
Bijna altijd kunnen de AIOS zich vinden in de uitspraken
Hebben de assistenten een beeld van wat een tuchtzaak inhoudt?
‘Niet echt. Het is iets waar je bij vandaan moet blijven. Het viel mij op dat als men een keer mee geweest was, het daarna minder beangstigend was. Dan is het nog steeds iets dat geen enkele arts wil ondergaan, maar is het beeld wel realistisch. In de opleiding geneeskunde wordt wel aandacht besteed aan gezondheidsrecht, maar je hebt dan nog geen idee wat het betekent om een klacht te krijgen. Dat gaat pas leven als je zelf op de werkvloer staat.’
Daarom gaf u ook les aan de gevorderde AIOS?
‘Ja, op verzoek van de opleider Interne Geneeskunde van het LUMC gaf ik ook workshops aan vijfde- en zesdejaars AIOS, samen met de voorzitter van het Regionaal Tuchtcollege Den Haag. De voorzitter ging dan in op de juridische aspecten, en ik op de medische. Daarbij werd ook altijd een AIOS of een specialist uitgenodigd die zelf een klacht had gekregen, en uit eigen ervaring over de persoonlijke aspecten vertelde. Tijdens die sessies bleek hoezeer deze materie leeft bij de AIOS, en dan vooral de verhalen over de menselijke kant. Maar ook vakinhoudelijk vond men het interessant, iedereen las altijd heel consciëntieus de verslagen van tuchtzaken in het Medisch Contact.'
Kunnen de AIOS zich vinden in de uitspraken?
‘Bijna altijd. Op het eerste gezicht is het soms onduidelijk waarom de ene klacht gegrond en de ander ongegrond is verklaard. De verslagen in het Medisch Contact laten alleen de essentie zien. Maar als ik zaken in detail inbracht, zag men hoe subtiele verschillen tot verschillende uitspraken leidden en was men het vaak eens met de uitspraak.’
Wat zijn uw tips voor AIOS?
‘Zorg voor een goede dossiervorming. Wees voorzichtig met het afgeven van verklaringen (zoals een niet-toerekeningsvatbaarheidsverklaring) of het doorsturen van informatie, overleg bij twijfel met een jurist. Blijf in gesprek met de klager. Wordt het toch een klacht, zorg dan voor een goede juridische ondersteuning.’
